Convocatoria de un concurso de ideas para la urbanización de una plaza en el lugar que ocupaba Munto, adaptándose, de manera artística, a los restos conservados del caserío.
En la reunión celebrada en la casa de cultura el 29 de enero de 2013, días antes de la demolición del caserío, se llegó a un acuerdo (ver convocatoria del concurso en la pestaña principal de esta web).
Ante la inquietud de la vecindad por la demora de la puesta en marcha de dicho acuerdo, Lantxabe, toma la iniciativa de promover este concurso de ideas para acelerar las obras comprometidas que debe acometer el Sr Elizegui y Asociados y que, obviamente, necesitan del permiso municipal.
Como ves la convocatoria deja abierta la participación en la promoción de este concurso a otras entidades del barrio.
Este concurso de ideas permite una participación formal e informal, añadimos esta segunda forma de colaboración porque la consideramos muy eficaz para acertar con la plaza, para facilitar la colaboración de la ciudadanía y para que el resultado sea lo más adecuado a lo que estime la vecindad.
La convocatoria formal pretende estimular la colaboración de aquellas personas o equipos con preparación técnica que se consideren llamados a esta colaboración desinteresada. Obviamente estamos pensando sobre todo en gentes del barrio
La convocatoria es extensa (7 hojas) y muy detallada, pero es también un BORRADOR abierto a todos los lectores que pueden indicar en esta web o, por otros medios, lo que se debe corregir de esta propia convocatoria.
En la foto se ven muy bien la huella dejada por el caserío, las paredes y escaleras del propio Munto, y la urbanización de alrededor, pero no la prolongación de la acera hacia la parroquia, ni el chopo que está junto al resto de escaleras, al lado del paso de peatones, en una pequeña subida de paso obligado.
Una idea, que no es mía, pero sí autorizada es la siguiente (espero explicarla bien):
Prolongar la circulación de peatones desde la acera izquierda, en dirección Donosti, entrar en la plaza de Munto por el propio centro de la parcela del caserío, más o menos, y salir a la altura del paso de peatones (oculto en la foto) y acceso a la calle Gregorio Marañón. Luego sigue la acera por el Paseo de Ayete
Esta circulación peatonal no anularía la que recorre la acera que bordea los restos del caserío -por ahorrar costes- pero da más protagonismo a los restos de Munto y hacen más cómodo el paseo o la circulación de las personas .
Por cierto la foto de esta web, junto a otras publicadas en entradas “Munto”, pone en evidencia que la piqueta que derribó Munto no sólo se llevó por delante el caserío, sino aquellos hermosos plataneros que daban una deliciosa sombra al merendero del caserío.
Está visto que no se puede perder detalle porque siempre nos la juegan
Las hojas de esos plataneros se pueden ver en la entrada del 18 de febrero de 2012
Bizi naizen “Isturin” baserriko esparrua gainbeheratutako ere “Izaburu” baserriaren landekin muga egiten zuen, Muntokoarekin bat.
Aipatu ditudan hiru baserri horien mendebaldeko zehar bidea “sanserreka” zen, hau da, San Sebastian baseliza hornitzen zuen errekaren iturburu zenaren kokagune eta gailurrak.
Munto, gaskoieraz euskaldundutako mu(i)n-tontor (cima de colina – top of the hill) adiera du, Donostiako toponimia gaskoieraz jositako beste hain beste leku bezala (monpas, gros, urgull, morlans, aiete, miramon,…), Donostiako udaleko zenbait urteetako aktak eta akordioak gaskoieraz idatzita dauden bezala. Hernaniko auzo hau Galiatik, etorritako jendearen bizigune, auzogune izan zen, alde zaharreko “koxkero”en antzera (San Bizente elizbarrutikoak).
Hala nola hesien barruko hiribildua Morlanseko iturburutik hartu zuten ura, Sanserreka Munto/Isturindik jaiotako urbidea ez zuen San Sebastian eliz “berria” helburu soilik, La Antigua baizik. Eta zer da ba beheko auzoari ematen dion izenaren gunea? Donostiako eraikin zaharrena, lurpean dihardun orain dela 2.000 urtekoa, Miramar Jauregiaren azpian dagoen Loreto baseliza (Loretope), eta honen azpian dagoen Diana jainkosari erromatarrek eraikitako tenplua (Ptolomeok idatzi zuen lez, bi uharteen arteko promontorioan), baina utz dezagun kontu hauek gehiago jakin nahi duenentzako.
Halere, Munton topa egiten zuen Sanserreka bide hau ez zen garrantzitsuena, ipar-hego norabideari lerrotua, ohi ez denez baserria orientatua dagoen zentzura, Galtzada bidea baizik.
Bai, Galtzara zaharra (Calzada) gutxienez XI. mendekoa, ondoren “Gaztelako galtzada” izango zena, eta bide batez Done Jakue bidea. Ez kostaldeko Santiago bidea, “azken portu”tik, Oriamenditik hiriburura, Hernanira, eta handik Oria ibai-ertzetik gora Lenitz-Gatzagatik, Gasteizerako bidea hartzen zuena baizik.
Beraz sorreran, Munto ez zen baserri soil bat, ekialdera jarriko baitzuten sarrera-ateak, eta ez iparraldera (hegoalderako ate zantzuak ere sumatzen dira hormetan). Aitzitik, Munto bide-gurutze “sakratu” batean dago, mendi tontor edota gailurrean, estrategikoki kokatutako gotorleku, talaia, dorretxe, edota erromesen babeserako eraikina izan zela ziur nago.
Gehiago diot, baserriaren biltegia, sotoa, sagardo kupelak zeuden 80 m2-ko laukitxo horretan eta honen aldamenekoak arakatzen badira, esparru honetako lur azpian metroak behera egiten bada, ez da bakarrik erdi-aroko Galtzada aurkituko, baizik eta beherago jota erromatar galtzada aurkitzeko aukera izango genuke.
Donostia osoan, sorrera-hasierako norabide zentzuan (berezko trazaduan) aldaketarik gabe dihardun, mantentzen den bide-kale-pasealeku bakarra eta zaharrena Aldapeta-Aiete Pasealekua da, hau da Galtzada Zaharra (edozein mendeko, aroko grabatu, margo, argazkiak, … horren lekuko bai dira).
Galtzada esaten dudanean, gaur egungo autopista bezalako irudikapena adierazi nahi dut, baina gurpildunentzakoei aukera bakarreko autopista, beste hautua gabeko autopista bakarra, eta Munto peaje-etxe edota ezinbesteko geldiune izango litzateke, ekida ezina. Aldapetatik gora Muntorainoko idi pare uztartu garraio zerbitzuarekin hornitua eta Miramonen lursailetan bildutako zezenekin Munto-Aldapetatik behera Donostiar zezen-entzierroak egiten ziren, Artzai Onaren katedralaren aurretik zegoen zezen plazan amaituz (azken hau dokumentatua dago ere)… bota dituzten harri hauek hitzegiterik baizuten…
Beno, ez dizuet gehiago aspertu nahi, halere gure kulturarekiko, historiarekiko, hizkuntzarekiko doilorkume eta akonplejatuak ez direnentzat prest eta gertu nintzateke hemen esan ditudanak egiaztatzeko, argitzeko, azaltzeko, sakontzeko.
Ezin bukatu, Muntoko egitasmoaz auzokoei hitza emateko aukera bideratu eta gauzatu duzuenoi, LANTXABEkoei zorionez eskertu gabe. Egitasmoa denen onurarako gerta dakieken erabileraz izango delakoan nago. Baina prozeduran, ibilbidean parte hartzeak berez onurak eta etekinak ere ekartzen ditu, agian garrantzitsuagoak. Zorionak berriz.