Bola jokoan trebatzeko beste bolatoki estali bat
Belauntzan bolatoki estalia inauguratu berri dute, eta txapelketa ofizialak jokatzeko aukera izango dute bertan. Gipuzkoako Federazioak uste du bola jokoa bultzatzeko beste pauso bat dela.
Abenduaren amaieratik, bola jokoan aritzeko gune berri bat dago Gipuzkoan, duela egun gutxi inauguratu baitzuten bolatoki estalia Belauntzan. Kirol azpiegitura berria egin dute, futbol zelai bat tartean, eta alde batean egin dute bolatokia. “Aurretik, estali gabekoa zegoen, udaletxearen ondoan, baina berritu beharra zegoen, eta horregatik txertatu dugu kirol azpiegitura berrian”, azaldu du Iñaki Telleria Belauntzako alkateak.
Garai batean, herriaren behealdeko bentaren ondoan bazegoen bolatoki bat, eta mugimendua izaten zen bertan. Ramon Lopetegi Belauntzako alkate izandakoak dioenez, han “beheko auzokoak” ibiltzen ziren gehienbat. “Eta zerrategian lan egiten zutenak. Gero uholdeak eraman zuen bolatoki hori, 1983an, eta orduan egin genuen udaletxearen albokoa”. Aitortu du lehen zaletasun handiagoa zegoela, eta, beste hainbat herritan gertatu den moduan, gazteek herritik alde egin ahala, ohitura galduz joan dela.
Horren jakitun, pixkanaka ohitura berreskuratzea da udalaren asmoa. Belauntza Berdintasuna eta Kirola taldea osatu dute, eta kirol minoritarioei eta emakumezko kirolariei bultzada bat eman nahi diete. Igande arratsaldeetan zenbait herritar biltzen hasi da jada bolatokian. “Giro polita izaten da, eta ea ohiturari eusten diogun”, esan du Telleriak.
Herritar horien artean izaten dira Belauntzan bola jokoan lehiatzeko sortu duten emakumezkoen taldeko kideak. Bertako partaidea da Maider Lazkano, eta Gipuzkoako Bola eta Toka Federazioko zuzendaritzako kidea ere bada. Bi helduk eta bi nerabek osatzen dute taldea, eta Taldekako Txapelketan parte hartu zuten azaroan. “Oso giro polita izaten da. Gainera, herriak ezagutzeko aukera izaten dugu, eta egunpasak egitekoa”, zehaztu du Lazkanok. Txapelketez gain, herrietan antolatzen dituzten tiraldietan ere hartzen dute parte. “Gustatuko litzaidake nesken talde gehiago sortzea, eta dagoen giro polit hori mantentzea”, esan du.
Gipuzkoako Bola eta Toka Federazioa bere kirolak bultzatzeko lanean ari da, eta Belauntzako bolatoki berria beste pauso bat da bide horretan. Berritasun bat ere badu, gainera, federazioak proposatutakoa: bola jaurtitzean, ukitzen duen egurraren ordez, burdina jarri dute, mantenua errazteko. Ramon Iglesias ibartarrak, federazioko idazkariak, esan du ezberdindu egin behar direla bolatoki ofizialak eta ofizial ez direnak. “Estalitakoak dira ofizialak”, zehaztu du. “Belauntzakoak sabaia du, eta horrek bide ematen du lurra beti berdintsu mantentzeko. Kanpoko bolatokiak, euria eginez gero, lokaztu egin daitezke, eta tiraldiak ezin izaten dira egin, jokalari guztientzat baldintza berak behar direlako”.
Villabonakoa estali nahian
Txapelketa eta lehiaketa ofizialak, beraz, estalitako bolatokietan jokatzen dituzte. Tolosaldeko lehenengoa da Belauntzakoa, eta abian da Villabona-Amasakoa estaltzeko proiektua ere. Gipuzkoan, estalitako hamabost bat bolatoki daude, Goierrin, Donostialdean eta Hernani inguruan gehienak. Horietan jokatzen dituzte federazioaren txapelketak. Estali gabeko bolatoki gehiago ere badaude, eta herriko festetan egiten dituzten tiraldietan erabiltzen dituzte horiek.
Asteburuan ekingo diete txapelketei, eta ekainera arte ariko dira lehian. Udan, berriz, herriko festen txanda izango da —ikusi egin beharko da pandemia zertan den—, eta urrian hasiko dira taldekako lehiarekin.
Iglesiasek dio bola jokoak garai hobeak izan dituela, baina itxaropentsu dago: “Badatoz gazteak atzetik, eta espero dugu bultzada pixka bat ematea kirol honi”. Tiraldirik ez izatetik, aurten bost izatera pasatuko da Belauntzako bolatokia: bi, ofizialak. “Ea herritarrak eta ingurukoak animatzen diren”.
2022, urtarrilak 14
Imanol Garcia Landa
En Belauntza se acaba de inaugurar el bolatoki cubierto, donde se podrán disputar los campeonatos oficiales. La Federación Guipuzcoana cree que el bolatoki es un paso más para impulsar el juego.
Desde finales de diciembre existe un nuevo bolatoki en Gipuzkoa, hace pocos días se inauguró el de Belauntza. «Antes la instalación estaba descubierta, junto al Ayuntamiento, pero había que renovarla, y por eso la hemos incorporado a la nueva infraestructura deportiva», explica Iñaki Telleria, alcalde de Belauntza (250 habitantes).
Hubo un tiempo en que había una bolera junto a la venta de la parte baja del pueblo, y había movimiento en ella. El que fuera alcalde de Belauntza, Ramón Lopetegi, cuenta que allí los vecinos y los que trabajaban en el aserradero practicaban el juego de los bolos. Luego la inundación de 1983 se llevó la bolera, y se empezó a practicar en un lateral del ayuntamiento. Reconoce que antes había más afición y que, como ha ocurrido en otras localidades, a medida que los jóvenes se han ido marchando del pueblo se ha ido perdiendo la costumbre.
Consciente de ello, la intención del ayuntamiento es recuperar poco a poco el hábito. Belauntza ha formado el grupo Igualdad y Deporte, que pretende dar un impulso a los deportes minoritarios y a las deportistas femeninas. Los domingos por la tarde ya ha comenzado a concentrarse algunos ciudadanos en la bolera. «Suele haber un ambiente bonito y a ver si mantenemos la costumbre», asegura Tellería.
Entre estas vecinas suelen estar las integrantes del equipo femenino que han creado en Belauntza para competir en el juego de la bola. Maider Lazkano es miembro de la Federación Guipuzcoana de Bola y Toka. Además de los campeonatos, también participan en las tiradas que se organizan en los pueblos.
La Federación Guipuzcoana de Bola y Toka trabaja para impulsar estos deportes, y la nueva bolera de Belauntza es un paso más en este camino. Ramón Iglesias, secretario de la federación, dice que hay que diferenciar entre boleras oficiales y boleras no oficiales. «Los cubiertos son los oficiales», puntualiza. El de Belauntza tiene techo, lo que permite mantener la tierra siempre igual. Las boleras exteriores, en caso de lluvia, se pueden embarrar y las tiradas no se pueden realizar porque se necesitan las mismas condiciones para todos los jugadores.
Intentando cubrir el de Villabona
Los campeonatos y competiciones oficiales los juegan, por tanto, en boleras cubiertas. El de Belauntza es el primero de Tolosaldea y también está en marcha el proyecto para cubrir el de Villabona-Amasa. En Gipuzkoa hay una quincena de boleras cubiertas, la mayoría en el Goierri, Donostialdea y la zona de Hernani. En ellas juegan los campeonatos de la federación. También hay más boleras descubiertas que utilizan en sus tirones en las fiestas patronales.
Los campeonatos comenzarán el fin de semana y se disputarán hasta junio. En verano será el turno de las fiestas patronales — habrá que ver en qué consiste la pandemia —.
Iglesias dice que el juego de bolos ha tenido tiempos mejores, pero se muestra esperanzado: «Los jóvenes vienen por detrás y esperamos dar un poco de impulso a este deporte».
2022, 14 de enero
Imanol Garcia Landa